Onze eerste encounters met de Big5. Na het ingaan van het natuurpark werden we begroet door een mega grote olifant met fijne slagtanden, even verderop stonden een aantal neushoorns te grazen en een kudde buffels ons aan te staren. De leeuw hebben we ook gezien, maar op grote afstand.
Langs de kustweg rijdt u naar het noorden. Nabij Hluhluwe vindt u het Hluhluwe-Umfolozi Game Reserve met de Big 5. Uw eerste mogelijkheid om uw favoriete wilde dieren te spotten. Twee overnachtingen in Hluhluwe. Maak kennis met de Zulucultuur of rijd een klein stukje naar St Lucia. Hier vindt u het Wereld Erfgoed gebied Isimangaliso Wetlands Park, waar u nader kennis kunt maken met nijlpaarden en krokodillen. Ook een boottocht met snorkelen of duiken bij Cape Vidal behoort tot de mogelijkheden.
De North Coast – Dolphin Coast
Magische ontmoetingen met de meest innemende zeedieren van onze planeet, in de voetstappen van Afrika’s machtigste koning lopen, heerlijk eten terwijl u uitkijkt over een door de maan verlichte oceaan: dit is de Dolphin Coast. Deze kust wordt gekenmerkt door de invloeden van veel verschillende culturen die zich hier in de loop van de eeuwen hebben gevestigd. Als eerste natuurlijk de Zulu’s waarna de avontuurlijke kolonisten en ex-pats van het Indiase subcontinent meehielpen om een verfijnd, fascinerend cultureel mozaïek te creëren die de hedendaagse bezoeker een unieke melange van ultramoderne faciliteiten en oeroude tradities biedt in een adembenemende, malariavrije omgeving. De Dolphin Coast is een perfecte combinatie van gouden zandstranden met veilige baaien, de ultieme droom van watersportliefhebbers of de zonaanbidder.
De Zulu Hut
Een Zulu dorpje werd altijd in een cirkel gebouwd, liefst op een helling. De belangrijkste hut, van het stamhoofd, stond op het hoogste punt, en die van zijn vrouwen werden in orde van belangrijkheid aan beide kanten neergezet. In de binnencirkel werd de rijkdom, zoals het vee en het graan, van de kraal ‘bewaard’. Het werd als een heilige plek beschouwd waar de voorvaderen van de stam vertoefden. Een Zulu hut is ook rond.
De funderingen werden door de mannen van het dorp uitgelegd. Terwijl zij de hut bouwden vloeide het bier rijkelijk. De taak die de mannen hadden was om de jonge boompjes in de grond te zetten en ze, als een bijenkorf, aan elkaar te binden. De vrouwen bedekten het geraamte daarna met grasmatten. De rechterkant van de hut was voor de mannen, de linkerkant voor de vrouwen. Achter in de hut werd er gekookt. Dit was ook het gedeelte waar de geesten kennelijk leefden. Het behoud van deze traditionele hutten of ‘imizi’ komt steeds meer onder druk te staan omdat er te weinig kavels zijn om deze hutten te bouwen. Bakstenen en specie huizen vervangen deze bedekte bijenkorf hutten, die veel onderhoud vergen. Gelukkig zijn er een aantal prachtige exemplaren in openluchtmusea bewaard gebleven.
9
iSimangaliso (Greater St. Lucia) Wetland Park
Tot voor kort heette dit park “Greater St Lucia Wetland Park, maar de naam is onlangs veranderd om het verband met de omgeving beter aan te geven. Het heet nu iSimangaliso Wetland Park. Het woord iSimangaliso heeft een geschiedenis. Ujeqe was de insila (iemand die alle geheimen van de Koning kent en tegelijk met de Koning begraven wordt wanneer deze gestorven is) van Koning Shaka. Na uShaka’s dood vluchtte hij om aan deze rituele begrafenis te ontsnappen. Tijdens zijn zwerftocht kwam hij in Thongaland (nu Maputaland) en keerde terug, zeggende: “Ik zag wonderbaarlijke dingen in het vlakke land en de meren van Thonga”. Hieruit is het gezegde ontstaan in de Zulu taal dat als men een wonder heeft gezien, men heeft gezien wat uJeqe zag: “Ubone isimanga esabonwa uJeqe kwelama Thonga”. uJeqe zou wel eens de eerste toerist kunnen zijn geweest die een bezoek bracht aan wat nu iSimangaliso Wetland Park heet. Dit park, dat World Heritage status verworven heeft, strekt zich uit over een lengte van 280 km en beslaat een oppervlakte van 38.000ha ten oosten van Hluhluwe. Het belangrijkste gebied van het park bevindt zich aan de zuidkant en heet Saint Lucia Resort. Het beslaat de riviermonding, het wildreservaat, het woud, het met lelies bedekte bekken, de lagune, de hoge duinen en natuurlijk de zee. Hier ziet men de zeldzame en bedreigde zandschildpad. Tevens leven er duizenden nijlpaarden en krokodillen in het water. Ook vogelliefhebbers komen hier volop aan hun trekken. Visarend, flamingo en pelikaan zijn alom vertegenwoordigd. Een boottocht op het meer van St. Lucia mag dan ook beslist niet gemist worden. Het toeristenbureau is in Main Street in Hluhluwe en in het Sint Lucia Resort. In dit gebied komen malariamuggen voor, neem dus voorzorgsmaatregelen.
Krokodillen
Krokodillen hebben een lange smalle snuit en de hoektand is zichtbaar wanneer de bek gesloten is. Ze behoren tot de koudbloedige en hebben een gemiddelde temperatuur van 26ºC nodig om te overleven. Ze komen voor in warme gebieden met, voor een groot gedeelte van het jaar, een hoge vochtigheidsgraad. Het zijn vleeseters en overvallen hun nietsvermoedende prooi. Alle krokodilachtige hebben vliezen tussen de tenen, aangepast aan hun leefgebied in het water Hun huid is vrijwel ondoordringbaar en bestaat uit elkaar overlappende schubben. Deze schubben beschermen de zoutwater krokodillen tegen de schadelijke invloed van het zoute water. Hun ogen en neusgaten liggen hoog op hun kop waardoor ze al drijvende onder het wateroppervlak toch kunnen ademen en hun omgeving in de gaten kunnen houden. Ze hebben verticale pupillen waardoor ze ook ’s nachts kunnen jagen. De gespierde staart is een voordeel bij het zwemmen en op het land kunnen ze ondanks de korte poten toch voor enige tijd een hoge snelheid (112km/uur) bereiken.
Krokodillen zijn gevaarlijk. Zij vallen niet alleen dieren maar ook mensen aan als die zich op de verkeerde tijd op de verkeerde plaats bevinden.
Hippopotamus
Een hippopotamus (nijlpaard) is reusachtig groot en brengt het merendeel van z’n leven in het water door. Slechts honderd jaar geleden leefden er nog hippo’s langs de Nijl, maar vandaag zijn er nog slechts 150 000 hippo’s over in het wild bij meren en rivieren ten zuiden van de Sahara. Een hippo kan 4 tot 5 meter lang worden met een staart van 1/2 meter.
10
Hippo’s lopen over de bodem van de waterplas en kunnen 5 minuten onder water blijven. Ze zijn erg territoriaal en zijn sterke, snelle vechters waarbij de bek, met daarin tanden van tot 60cm lang, meer dan een meter wijd geopend kan worden. Het nachtleven van de hippo begint een paar uur na zonsondergang wanneer de hele groep het water verlaat om te grazen. Ze hebben een blauwgrijze huid, een roze buik, een enorme kop en stevige poten. Er werd vroeger gedacht dat hippo’s bloed zweetten, maar het is een roze olieachtige afscheiding die hun huid bescherming geeft tegen de hete Afrikaanse zon. Ze kunnen tot 40 jaar oud worden en wegen tussen de 1800 en 3600kg. De draagtijd van de vrouwtjes is 8 maanden en de baby’s worden onderwater geboren en moeten dus meteen zwemmen. De hippo is verwant aan kamelen, varkens en herten.
Visarend
De visarend (fish eagle) wordt ook wel ‘the voice of Africa’ genoemd vanwege de eenzame, harde en schrille kreet welke deze vogel door het luchtruim schreeuwt. Zij eten muizen en kleinere vogels, maar zijn op z’n mooist als zij boven het meer zweven en ineens een duik nemen om een vis uit het water te plukken. De visarend is een vrij grote arend (51-58 cm) die graag boven water stilstaand ‘bidt’ en dan met uitgestoken klauwen op een vis duikt. Het dier eet dan ook voornamelijk vis en is vooral bij beboste meren, rivieren of de zeekust te vinden.Visarenden vliegen over het wateroppervlak op zoek naar prooi die zich vlak onder het water bevindt. Wanneer er een vis wordt gezien, duikt de arend met zijn kop vooruit naar beneden, en op het laatste moment gooit hij zijn poten naar voren om de vis te pakken. Onder de poten zitten kleine stekels, zodat de visarend zijn glibberige prooi beter kan vastpakken. De visarend komt in Europa voor in Scandinavië en het noordelijk deel van Oost-Europa. Ook aan de kusten van Spanje en de eilanden van de Middellandse Zee wordt hij aangetroffen en vandaar uit ook in delen van Afrika tot aan de Kaap. In Nederland is hij een schaarse doortrekker. De visarend is in vlucht goed te herkennen door zijn geheel witte onderkant en zijn enigszins ‘geknikte’ vleugels. Andere arenden hebben meestal rechte vleugels.
Hluhluwe-Umfolozi Game Park
Het Hluhluwe-Umfolozi Park bestaat uit twee in 1895 gestichte reservaten die sinds 1989 met elkaar in verbinding staan via de zogenaamde corridor. De dieren kunnen zich vrij van het ene park naar het andere bewegen over een totale oppervlakte van 96.000 hectare. Naast de Big Five (olifant, leeuw, buffel, neushoorn en luipaard) kunt u hier ook giraffes, hyena’s, cheeta’s en wilde honden aantreffen. Overig wild zoals waterbok, nyala, kudu en impala is ook meer dan ruimschoots vertegenwoordigd. Het Hluhluwe-Umfolozi park is bekend om de grootste populatie witte en zwarte neushoorns van zuidelijk Afrika, die met succes voor uitsterven zijn behoed. In het Hluhluwe-gedeelte van het park kunt u genieten van een schilderachtig heuvellandschap met prachtige vergezichten. In Umfolozi zult u een meer steppeachtig landschap aantreffen met verspreide acaciabomen, wat het spotten van de dieren vergemakkelijkt. U maakt de meeste kans dieren tegen te komen in de vroege ochtend en in de namiddag. Een favoriete plek van witte neushoorns is een poel in de buurt van Isivivaneni, niet ver van het Hilltop Camp. U vindt deze afslag bij een hoop stenen (een Zulu heiligdom). Volg deze weg omhoog. Na ongeveer 500 m gaat u rechtsaf. Naast de poel aan uw linkerhand bevindt zich enkele meters verder aan uw rechterhand nog een tweede poel met rood zand waar ze graag komen.
In het park kunt u zelf verschillende zandwegen volgen op zoek naar wild of begeleide wandelingen boeken. ‘s Avonds bestaat de mogelijkheid een georganiseerde game drive te maken, om de nachtdieren in actie te zien.
11
De Big Five
De Buffel
De buffel is een van de zgn. 5 ‘groten’ en is voornamelijk te zien in kuddes die grazend over de steppe gaan. De buffel drinkt vaak en is daarom altijd in de buurt van water. Vechten er 2 mannetjes om een vrouwtje, dan zal het verliezende mannetje de kudde moeten verlaten.
De Olifant
De Afrikaanse olifant is te onderscheiden van de Aziatische olifant door de vorm van de oren. Indien u goed kijkt ziet u de vorm van het Afrikaanse continent terug in de contouren daarvan. Deze oren worden ook gebruikt als ‘ventilator’. Door het wapperen met de oren koelt het bloed af en gaat de lichaamstemperatuur naar beneden. Bovendien zijn de oren belangrijk om de mens of vijand te horen aankomen. Olifanten kunnen een mens al vanaf 1,5km horen aankomen. De olifant eet planten en bomen waardoor een overschot van deze ‘grootvoeten’ een serieus probleem kan worden voor het behoud van bossen en steppen. Ziet u een aantal olifanten in een kudde lopen dan zijn dat meestal vrouwtjes met jongen. De ‘dames’ blijven over het algemeen bij de kudde, terwijl de mannetjes na 14 jaar vaak afdwalen van de kudde en alleen op pad gaan.
De Luipaard
Luipaarden zijn het meest actief na zonsondergang. Overdag zit een luipaard het liefst in een boom. Ook bij het eten van een grotere prooi beschermt de luipaard zijn ‘maaltijd’ tegen andere roofdieren door de prooi in een boom te slepen en daar op te eten. Een luipaard heeft weinig water nodig Het meeste vocht wordt verkregen uit het bloed van de prooi. De favoriete prooi van een luipaard zijn klein wild en antilopen vooral impala’s. Voordat het luipaard aan zijn maaltijd begint verwijdert hij eerst de vacht of veren.
De Neushoorn
De neushoorn is na de olifant ‘s werelds grootste zoogdier dat op het land leeft. De neushoorn eet erg selectief en beperkt zich voornamelijk tot sappig en kort gras. Het leef- en eetgebied wordt nauwkeurig afgezet met grote stapels uitwerpselen. De vijanden van de neushoorn zijn de mens, de leeuw en de olifant. Doordat de hoorn van de neushoorn mythische en medicinale eigenschappen worden toegedragen, wordt er nog steeds illegaal jacht gemaakt op de neushoorn. Het verschil tussen de zwarte en de witte neushoorn is niet de huidskleur.
De witte neushoorn heeft een ‘wide’ mond – een brede mond. De zwarte neushoorn daarentegen heeft een meer puntige mond.
De Leeuw
De koning van het dierenrijk is geen kieskeurige eter. De leeuw eet giraffe, buffel, wilde beest en zebra en indien een ander roofdier een maaltijd heeft gevangen, schroomt de leeuw niet om deze prooi van hem af te pakken. Het is een ‘sociaal’ dier dat leeft in troepen en jaagt in teamverband. Het zijn voornamelijk de vrouwtjes die jagen om vervolgens de eerste happen af te staan
12
aan de mannetjes leeuwen. Een leeuw kan tot 20 uur per dag slapend doorbrengen. De leeuw probeert de mens te ontwijken, maar heeft hij honger of voelt hij zich bedreigd dan zal hij ook de mens aanvallen.
Witte Neushoorn
De witte neushoorn (Ceratotherium simum) is een van de twee soorten neushoorns in Afrika. Zij behoren tot de zuidelijke groep. Deze groep was bijna uitgestorven maar door beschermende maatregelen zijn hun aantallen weer toegenomen. De witte neushoorn kreeg deze naam door de brede (wijde) bek waarmee ze voornamelijk grassen eten. Ze leven in groepen en hun leefgebied is open grasland met drinkplekken, modder om in te rollen en bomen voor schaduw. Neushoorns zijn nogal wispelturig. Hun gezichtsvermogen is niet erg goed maar hun reuk en gehoor des te beter. Zij kunnen om onduidelijke redenen plotseling aanvallen.
Zwarte Neushoorn
De aantallen van de zwarte neushoorn (Diceros bicornis) nemen steeds af. Van een totaal van minstens 160 000 dieren in 1960, in landen ten zuiden van de Sahara, zijn er nu nog slechts 3500 over, voornamelijk in Zuid Afrika, Namibië en Zimbabwe waar ze beschermd worden. Helaas slagen stropers er toch nog steeds in deze dieren te doden. Ze doden deze dieren niet voor hun vlees maar voor hun horens. In sommige landen worden hieraan medische en culturele kwaliteiten toegedicht. Een hoorn groeit op de snuit en bestaat uit vezels net als nagels. Een zwarte neushoorn kan 1,5 ton wegen en staat ongeveer 160 cm hoog. Met hun spitse bovenlip eten ze bladeren twijgen, kruiden en wortels. Ze leven solitair in een dicht begroeid gebied. Hun huid is donker grijs, vaak bedekt met modder waarin ze na een zwempartij rond rollen. Ondanks zijn gewicht kan een neushoorn rennen met een topsnelheid van ongeveer 50km.
De Giraf
De giraf is een van de grootste dieren ter wereld. Een pasgeboren giraf weegt al rond de 70-100 kilo en kan binnen 1 uur staan. Zij eten voornamelijk vruchten en bladeren, ongeveer 80 kilo per dag. Door de lengte van zijn nek is het voor een giraf niet makkelijk om te drinken maar hij kan indien water niet voorradig is, een maand zonder. Slapen doet de giraf overigens staande en ziet u 2 giraffen met de nekken tegen elkaar slaan, dan vechten 2 mannetjes om de heerschappij. Door zijn natuurlijke camouflage valt een giraf niet altijd op tussen de bomen.